Uwaga: Informacje poniżej na temat kosztów i korzyści z fotowoltaiki oparte są na najprostszej możliwej analizie, która ma dać szybki, ale wiarygodny (bez “hura-optymizmu”) pogląd na stronę ekonomiczną inwestowania w systemy fotowoltaiczne. INSELTOM dysponuje modelami do bardzo szczegółowych analiz technicznych i ekonomicznych konkretnych projektów.
Wykonanie elektrowni fotowoltaicznej to typowe przedsięwzięcie inwestycyjne, czyli takie, gdzie najpierw ponosimy nakłady na zbudowanie i uruchomienie instalacji po to, żeby potem przez określony czas uzyskiwać korzyści. Inwestycja będzie opłacalna, jeśli korzyści zapewnią zwrot kosztów instalacji w możliwie najkrótszym czasie w stosunku do spodziewanego czasu użytkowania (trwałości) elektrowni.
Zestaw fotowoltaiczny w wersji podłączonej do sieci energetycznej (on-grid) składa sie z nastepujących grup elementów:
- moduły PV,
- falownik (falowniki),
- okablowanie,
- elementy zabezpieczające (odłączniki, bezpieczniki, itp.),
- elementy mocujące, montażowe,
- licznik energii i układ sterowania (zależnie od wielkości i typu instalacji).
Dla potrzeb szacunkowych analiz ekonomicznych można przyjąć, że przy obecnie dostępnych cenach sprzętu koszt zbudowania systemu PV to zakres 5-8 tys. zł brutto za 1kW mocy. Im większa instalacja, tym taniej wychodzi. Koszty instalacji np. o mocy 3kW bezpieczniej szacować bliżej 8 tys. zł/kW więc wynoszą ok. 24 tys. zł. Zatem nie jest to mały wydatek.
A co po stronie korzyści?
Warto tu podkreślić, że instalacje fotowoltaiczne są bardzo trwałe i niemal bezobsługowe. Oprócz okresowych czynności pomiarowo-kontrolnych trzeba dbać o czystość modułów PV. Najważniejsze i najbardziej kosztowne elementy systemu, czyli moduły PV, mają gwarancje producentów na zachowanie wysokiej wydajności (powyżej 80% fabrycznej mocy) przez okres co najmniej 25 lat. Można założyć, że ekonomiczna trwałość modułów PV to ok. 30 lat.
W wymiarze czysto pieniężnym korzyści mogą być dwojakiego rodzaju:
- niższe rachunki za prąd, gdy pobieramy go wprost z instalacji PV,
- przychody z Zakładu Energetycznego za część energii PV oddanej do sieci energetycznej.
Przydomowa instalacja 3kW zainstalowana w optymalnych warunkach, wytworzy w ciągu roku 1000 * 0.9 * 3 = 2700 kWh. Gdybyśmy całość tej energii zużyli wyłącznie na potrzeby własne, oznaczałoby to, że o tyle mniej pobierzemy z sieci energetycznej – czyli zaoszczędzimy na rachunkach za prąd. Każdy z Państwa może wziąć swoje rachunki za prąd i sprawdzić ile wynoszą łączne koszty zmienne za 1kWh energii elektrycznej. Razem z VAT do ok. 0,61 zł/kWh. Zatem rocznie wyszła by oszczędność 2700 kWh * 0,61 zł/kWh = 1647 zł. Stosując uproszczone rachunki, oznacza to, że taka instalacja by sie zwracała przez minimum 15 lat. To mimo wszystko długo, mimo dużej żywotności instalacji, dzięki której po zwróceniu kosztów może ona pracować jeszcze przez następne 15 lat.
W praktyce jednak jest tak, że okresy wydajnej pracy instalacji PV (produkcji energii w słoneczny dzień) najczęciej nie pokrywają się z okresami naszego zapotrzebowania na prąd. Najwięcej zużywamy, gdy jesteśmy w domu i często już po zmroku, szczególnie zimą. Różne analizy praktyczne wskazują, że tylko ok. 15-30% energii PV jesteśmy w stanie bezpośrednio użyć na własne potrzeby – resztę oddamy do sieci! A zatem decydujące jest to, ile “elektrownia” nam zapłaci za oddaną energię.
Aktualne warianty rozliczeń i analiz staramy się prezentować w dziale aktualności fotowoltaiki.
Możliwe formy wsparcia ekonomicznego dla fotowoltaiki.
Oprócz korzyści w formie oszczędności zakupowanej energii elektrycznej lub przychodów za energie oddawaną do sieci energetycznej, rozważane są też warianty wsparcia mające na celu obniżenie kosztów inwestowania (dotacje) oraz tańszych źródeł finansowania (nisko oprocentowane kredyty). Ten aspekt jest nie mniej ważny, bo każda dotacja do kosztów zakupu instalacji prawie w tej samej proporcji skraca okres zwrotu inwestycji. Uzyskanie taniego kredytu stwarza z kolei możliwość finansowania inwestycji przy minimalnym (może nawet żadnym) wykładaniu pieniędzy z własnej kieszeni. Można próbować tak zoptymalizować finansowanie, że zaciągnięty kredyt będzie w całosci spłacany poprzez oszczędności/przychody działającej elektrowni. Aktualny stan propozycji wsparcia fotowoltaiki jest również obserwowany i prezentowany w dziale aktualności.